دوست، فرزند ،خانواده
● نقش والدین
میزان نقش و تأثیرگذاری والدین در دوستیهای کودکان و نوجوانان خود تا حد
بسیار زیادی بستگی به سن فرزندان دارد. بچههای پیش دبستانی و کوچکتر برای
آشنایی با همسالان خود به والدین متکی هستند. والدین که برای دوستی بچههای
کوچک خود با همسالانشان تلاش میکنند، در حقیقت پایه اجتماعی شدن
بچههایشان را پیریزی مینمایند.
بچههای دبستانی نیز تا حدودی در روابط دوستانه متکی به والدین هستند که به
راحتی میتوانند بر روابط آنها نظارت و کنترل داشته باشند. اما رواج دوستی
با همسالان یکی از خصوصیات دوره ی نوجوانی است، نوجوانان نسبت به بچههای
کوچکتر از استقلال و آزادی بیشتری در روابط با همسالان خود برخوردارند و
کمتر وابسته به والدین خود میباشند که این امر میتواند به یکی از مشکلات
روابط با فرزندان تبدیل شود.
● راهکارهایی برای والدین:
با احتیاط کامل و غیرمستقیم، فرزند و دوستانش را زیر نظر بگیریم مراقبت از
آنان به این معنا نیست که نظر بدبینانهای نسبت به دوستان فرزندمان داشته
باشیم بنابراین:
- حتماً با دوستان فرزندمان آشنا شده و اطلاعاتی در مورد خانواده ی آنها
بدست آوریم.یکی از این راهها این است که دوستان فرزندانمان را توسط او به
منزل دعوت کنیم، ضمن پذیرایی به گفتگوهای دوستانه (نه بازجویی) بپرداریم.
- اگر فرزندمان میخواهد به دلایل مختلف مانند درس خواندن یا جشن تولد به
خانه ی دوستش برود از وضع خانوادگی و مکان مورد نظر اطلاعات لازم را کسب
کنیم (بهتر است برای بار اول خودمان او را به خانه دوستش برسانیم).
- وقتی فرزندمان با دوستانش برای درس خواندن، بازییا میهمانی دور از چشم ما
هستند، هرچند وقت یکبار به قصدهای مختلف مانند پذیرایی، پیش آنها برویم
تا بدانیم چه میگویند و حتی مشغول چه بازیهایی هستند.
- سعی کنیم از بین بچههای خویشان و همسایگان که از لحاظ اخلاق و رفتار
مورد تایید هستند خودمان رابطه ی دوستی را با فرزندمان برقرار و تقویت کنیم
تا دوستان صمیمی هم شوند.
- برای فرزندانمان ویژگیهاییک دوست خوب را در قالب جملات ساده بگوییم و
حتی اگر مواردی از چنین دوستیهای سالم و پسندیده در اطراف خود سراغ داریم
مثال بزنیم (ولی بایستی توجه نمود که او را در انتخاب دوست آزاد بگذاریم تا
احساس اعتماد به نفسش لطمه نخورد)
- به یاد داشته باشیم که فرزندانمان به وسیلهی دوستان خود بسیاری از مسائل
را آموزش میبینند که حتی خانه و مدرسه نمیتوانند به راحتی این آموزشها
را به او انتقال دهند.
- اگر با دوستی، از دوستان فرزندمان موافق نیستیم، مستقیماً از آنها
عیبجویی و انتقاد نکنیم بلکه در مورد دوستیهای ناباب و خطرناک با ذکر
نمونه برای فرزندانمان توضیح دهیم و یا کارهای نادرست او را در قالب شخص
سوم بیان کنیم و بگذاریم خود فرزندمان این معیارها را با دوستش بسنجد.
- از رفت و آمد فرزندمان با دوستانش و مکانهایی که میروند آگاه باشیم.
- وقت ویژهای برای فرزندان خود بگذاریم و در این اوقات بدون اینکه مرزهای
والدین و فرزندان از بین برود به گفتگوهای دوستانه بپردازیم و سعی کنیم که
خودمان نقش یکی از دوستان صمیمی فرزندمان را ایفا کنیم.
- در مورد تفاوت سنی دوستان فرزندمان دقت کنیم، چون ممکن است آنها اطلاعاتی
در موارد مختلف به فرزندمان بدهند که مناسب سنش نبوده و برایش زیانآور
باشد و یا او را مورد سوء استفادههای مختلف قرار دهند.
- وقتی که فرزندمان در مورد دوستانش صحبت میکند سعی کنیم شنونده ی خوبی
برای او باشیم که گوش دادن فعالانه و صمیمانه رمز ارتباط موثر و دوستانه
است.