تکنیکهای دوست یابی، ویژگیهای دوست خوب، دوست یابی

تکنیکهای دوست یابی، ویژگیهای دوست خوب، دوست یابی

تکنیکهای دوست یابی، ویژگیهای دوست خوب، دوست یابی

تکنیکهای دوست یابی، ویژگیهای دوست خوب، دوست یابی

آزمایش دوستان

آزمایش دوستان

براى هر انسانى در زندگى دوستانى است که در هنگام وحشت و تنهایى با آنها انس مى گیرد و در زمـان شـدت و سختى به آنان پناه مى برد, و در برابر حوادث روزگار وپیشامدهاى ناگوار از آنها کـمـک مـى گـیـرد, اسـرار خـود را به آنها مى سپارد و اخبار واندیشه هاى خود را با آنها در میان مى گذارد . لیکن بسیار است که انسان به یارانى دست مى یابد که در صداقت و اخلاص آنها شک و تردید دارد . با آنها چه باید بکند؟ آیا به محض شک و تردید از آنها دورى کند و خود را در معرض زیانها و خطرهاى ناشى از جدایى از آنان قرار دهد؟ بى شک این کارى نادرست و اشتباه است . یـا آن کـه بر آنها اعتماد کند, و به آنها گرایش و وثوق داشته باشد؟ اما این عمل نیز سستى راى و قلت و حزم و دوراندیشى است . پس به گمان تو چه باید بکند؟ آیا راههایى وجود دارد که آنها را بیازماید و حقیقت حال آنان را مکشوف سازد تا درست از نادرست و پاک از ناپاک شناخته و راستگو از دروغگو دانسته شود؟ آرى در ایـن جـا راهـهـا و نشانه هایى وجود دارد که اهل بیت (ع ) آنها را براى آزمایش دوستان قرار داده اند و ما آنها را از لحاظ تو اى خواننده عزیز مى گذرانیم تا در معانى آنهاتدبر کنى و در مقاصد آنـهـا بیندیشى و بکوشى آنها را در مورد دوستى که در صداقت واخلاص او شک دارى پیاده کنى بهترین نتایج و پاکیزه ترین ثمرات را از آنها به دست آورى , زیرا براى انسان پسندیده نیست که با هر کـسى مصاحبت دارد به او اعتماد کندمگر آن پیش از این او را بیازماید و حقیقت او را بداند . چنان که امیرمؤمنان (ع ) به فرزندش امام حسن (ع ) وصیت کرده : اى فرزندم ! با احدى دوستى مکن مگر آنگاه که بخوبى او رابشناسى . نیز فرموده است : پیش از آزمایش دوست به او اعتماد مکن . نیز: به دوستى کسى که وضع او را روشن نکرده اى رغبت مکن . نیز: کسى که دوستان را آزموده حقیقت مردم را شناخته است . انـسـان اگر با دیده دقت و تفحص به مردم بنگرد و افکار و ضمایر آنها را بیازماید و نیات ومقاصد آنـهـا را کـشـف کـنـد بـى شـک از اکثر آنها گریزان و دلش پر از ترس و بیم خواهد شد, از این رو امیرمؤمنان (ع ) فرموده است : او را بیازماى آنگاه دشمن دار. امام صادق (ع ) فرموده است : با مردم معاشرت کن تا آنها را بیازمایى و کسى که مردم راآزمود آنان را دشمن داشت . امـام کـاظـم (ع ) فـرمـوده است : از آمیزش با مردم و انس با آنان بپرهیز مگر آن که در میان آنان خـردمـنـد امینى بیابى که در این صورت با او انس بگیر و از دیگران بگریز همچنان که از جانوران درنده مى گریزى .
یکى از شاعران گفته است :
وزهدنی فی الناس معرفتی بهم ----- وطول اختبارى صاحبا بعد صاحب
فلم ترنی الایام خلا تسرنی ----- مبادیه الا ساءنی فی العواقب
وما صرت ادعوه لدفع ملمة ----- من الدهر الا کان احدى النوائب
اکـنـون ما راههاى آزمایش دوستان را به همان گونه که پیامبر خدا(ص ) و اهل بیت او(ع ) براى ما ترسیم کرده اند ذکر مى کنیم :
1- پـیامبر خدا(ص ) فرموده است : دوستى صادقانه در سه چیز است : این که گفتاردوستش را بر گفتار دیگران , و همنشینى دوستش را بر همنشینى دیگران , و خشنودى دوستش را بر خشنودى دیگران ترجیح دهد.
2- امـام بـاقـر(ع ) فـرموده است : محبت خود را در دل دوستت به آنچه نسبت به او در دل توست بشناس .
3- امـام صـادق (ع ) فـرموده است : به دلت بنگر اگر دوستت را انکار کرد قطعا یکى از شماعمل (ناخوشایندى ) را مرتکب شده است .
4- و نیز: سه نفرند که تنها در سه جا شناخته مى شوند: بردبار در وقت خشم , دلیر به هنگام جنگ , و دوست در موقع نیاز.
5- و نـیـز: دوسـت بـه سه چیز آزمایش مى شود اگر در آنها رغبت و توافق داشت دوستى پاک و راسـتـیـن اسـت و گـرنـه دوست زمان رفاه و آسایش است نه دوست روزگار سختى : ازاو مالى بخواهى , او را بر مالى امین گردانى , از او بخواهى در ناراحتى تو مشارکت کند.
6- و نـیـز: هـرگـاه بـخـواهى صحت ادعاى دوستت را درباره خودت بدانى او را خشمگین کن , چنانچه بر دوستى تو پایدار ماند او دوست توست و در غیر این صورت نه .
7- و نـیـز: هـر کـس سـه بـار بـر تـو خـشـم گـرفـت و بـدى بـه تـو نـگـفـت او را به دوستى خودبرگزین .
8- و نیز: هر کس سه بار بر تو خشمگین شد و سخن ناپسندى به تو نگفت او را براى خود اندوخته کن.
9- و نیز: به محبت دوستت اعتماد مکن , تا آنگاه که سه بار او را به خشم درآوردى .
10- و نـیـز: کـسى را دوست مگو, و او را آشنا بگو مگر آنگاه که در سه صفت او رابیازمایى : او را به خـشـم درآورى و بـنگرى که خشم او را از مرز حق بیرون مى برد یا نه ؟ وبا او سفر کنى , و دیگر با دینار و درهم وى را بیازمایى .
11- و نـیـز: دوسـت خـود را بـر هـنـگـامـى که نعمت تازه اى روزیت شود یا مصیبتى به تورسد بیازماى .
12- و نیز: دوستان خود را به دو صفت بیازمایید اگر در آنها وجود داشت به دوستى ادامه دهید و گرنه بکلى از آنها دورى جویید: مراقبت بر اداى نمازها در اوقات خود,نیکى نسبت به دوستان در حال رفاه و سختى .
13- و نـیـز: مـردم جـز از راه آزمـایش شناخته نمى شوند و از این رو زن و فرزندت را درغیبت , و دوسـتـت را در مصیبت , خویشاوندان را به هنگام نادارى و فقر, و دوستان وچاپلوسان را در زمان بیکارى بیازماى تا منزلت خود را در نزد آنان بدانى .
14- مـسـعـدة بـن یـسـع نقل کرده که به ابى عبداللّه جعفربن محمد(ع ) عرض کردم : من به خدا سوگند تو را دوست مى دارم , آن حضرت سرش را به زیر انداخت و پس از آن سربلند کرد و فرمود: راسـت گفتى اى ابا بشر از محبت خود در دل من از دلت بپرس ,دلم از محبتى که نسبت به من در دل خود دارى مرا آگاه ساخت .
15- مردى از آن حضرت پرسید که شخصى به من مى گوید تو را دوست مى دارم , من چگونه بدانم کـه او مـرا دوسـت مـى دارد؟فرمود: دلت را بیازماى اگر تو او را دوست دارى او هم تو را دوست مى دارد.
16- مـردى بـه امـام مـوسـى بـى جعفر(ع ) عرض کرد: مردى است از عوام مرا دیدار مى کندو به خداوند سوگند مى خورد که مرا دوست مى دارد, آیا من سوگند بخورم که اوراستگوست ؟ فرمود: دلت را بیازماى اگر دوستش مى دارى سوگند بخور و در غیر این صورت نه .
17- آن حضرت به حسن بن جهم فرمود: اگر مى خواهى بدانى چه منزلتى در نزد من دارى بنگر من در نزد تو چه جایگاهى دارم .
18- امـام جـواد(ع ) فـرمـوده اسـت : کـثـرت مـوافـقـت و قـلـت مـخـالـفـت از نـشـانـه هـاى محبت است .
19- امام هادى (ع ) فرموده است : از کسى که او را مکدر ساخته اى جویاى صفا و از آن که به او عذر کرده اى توقع وفا, و از آن که نسبت به او بدگمانى انتظار خیرخواهى نداشته باش چه دل دیگران هم مانند دل توست .


ادامه مطلب...